System obrony cywilnej Finlandii: zawsze w gotowości
Wprowadzenie
Finlandia może poszczycić się imponująco rozwiniętą infrastrukturą obrony cywilnej, a Helsinki mają więcej miejsc w schronach niż faktycznych mieszkańców.
Historia i podejście - wszechobecność schronów
Kraj nordycki przygotowuje się na potencjalną agresję ze strony Rosji właściwie od zakończenia wojny zimowej w 1940 roku, kiedy to pojawił się koncept "obrony totalnej".
Żurawicz zauważa, że sieć schronów w Finlandii to tylko jeden z elementów szerszej strategii, mającej na celu uczynienie kraju "niepodbijalnym". Charakterystyczny niebieski trójkąt na pomarańczowym tle oznaczający schrony jest widoczny "niemal na każdym rogu ulicy" w fińskich miastach.
Kluczowe aspekty fińskiego systemu schronów:
- Podwójne zastosowanie Wszystkie schrony muszą mieć codzienne zastosowanie (np. jako sauny czy miejsca rekreacji), jednocześnie będąc przekształcalnymi w przestrzenie ochronne w ciągu trzech dni
- Regulacje prawne Przepisy budowlane wymagają, aby każdy właściciel budynku o powierzchni ponad 1200 metrów kwadratowych wybudował i utrzymywał schron
- Rola samorządów Samorządy odpowiadają za budowę schronów poza dużymi ośrodkami miejskimi
- Dostępność dla wszystkich System jest zaprojektowany tak, aby każdy mieszkaniec mógł znaleźć schronienie bez konieczności przemieszczania się
[W reportażu widoczne są tutaj wywiady z koordynatorką fińskiego programu ochrony cywilnej Irą Pasi]
Porównanie z Polską
Polska nie ma jasno określonych standardów budowy schronów. Choć straż pożarna zidentyfikowała w 2022 roku ponad 220 tysięcy potencjalnych miejsc tymczasowego schronienia, Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę, że nie analizowano ich stanu technicznego.
Podsumowanie
Jak podsumowuje Żurawicz, podczas gdy Finlandia przez dekady rozwijała swoją infrastrukturę obrony cywilnej, Polska wciąż ustala, gdzie znajdują się schrony i gdzie należy wybudować nowe - nawet trzy lata po inwazji Rosji na Ukrainę.
Aby zobaczyć pełny reportaż "Finlandia. W ciągłej gotowości" Bartosza Żurawicza wraz ze wszystkimi zdjęciami i materiałami wideo, zapraszam do odwiedzenia serwisu TVN24+.
